فارسی
انگلیسی
روسی
عربی
آبیاری خیار یکی از حساس‌ترین بخش‌ها در کشت و نگهداشت این محصول است چرا که خیار به‌عنوان یک گیاه پرمصرف بوده و آبیاری دقیق آن تاثیر بسیاری در کیفیت محصول نهایی دارد.
هزینه سیستم آبیاری از یک سو و یکنواختی آبیاری و کفایت آبیاری از سوی دیگر بعنوان یک مساله در مزارع و گلخانه‌های خیار است.
روش‌های آبیاری غرقابی و آبیاری قطره‌ای از متداول‌ترین روش‌های آبیاری در مزارع خیار است، اما روش بارانی با توجه به اینکه موجب خیس‌شدگی بستر گیاه می‌شود، مناسب نیست.
خیار با نام علمی Cucumis Sativus گیاهی از خانواده کدوییان است. خیار ساقه‌ای بالا رونده دارد که میوه‌ها از آن آویزان می‌شوند.
بررسی انواع روش آبیاری خیار در مزارع و گلخانه‌ها
آبیاری خیار به صورت غرقابی
در این روش که عمدتا به صورت جوی پشته ای انجام می‌شود، نشاء خیار را در کنار پشته می‌کارند و اجازه می‌دهند بوته خیار بر روی پشته حرکت کند. آب از درون جوی‌ها حرکت کرده و رطوبت مورد نیاز را به محدوده ریشه می‌رساند.
این روش، یک روش سنتی در آبیاری خیار است که راندمان پایینی دارد و از طرف دیگر امکان انتقال آفات و بیماری‌ها از یک نقطه به نقطه دیگر زیاد است.
مزایا:
- هزینه احداث پایین
معایب:
- راندمان کم
- هزینه بهره برداری زیاد
- نیاز به نیروی انسانی
- امکان انتقال آفات
- عدم یکنواختی آبیاری
- مصرف زیاد آب
آبیاری بوته خیار به روش قطره‌ای
آبیاری قطره‌ای خیار تا کنون به‌عنوان بهترین روش آبیاری برای این محصول شناخته شده است. در این روش با توجه به اینکه آب به صورت موضعی در محل مصرف تحویل گیاه داده می‌شود، حداقل افت را در مسیر شاهد هستیم.
این سیستم‌ها در کنار مزایایی که دارد، در هنگام طراحی و بهره برداری ملاحظاتی دارد که باید در نظر گرفته شوند.
آبیاری قطره‌ای بوته‌ی خیار به چند روش انجام می‌شود:
آبیاری قطره‌ای با استفاده از لوله 16 و قطره چکان
در این سیستم آبیاری از لوله 16 میلیمتر ساده و قطره چکان‌های با دبی 2 تا 4 لیتر در ساعت استفاده می‌شود و پای هر بوته خیار 1 تا 2 قطره چکان نصب می‌شود.
این روش بیشتر در گلخانه‌ها که کنترل بیشتری بر محیط است اجرا می‌شود، چراکه قطره چکان‌های دبی پایین حساسیت بیشتری به گرفتگی دارند و می‌بایست کیفیت آب کاملا تحت کنترل باشد.
مزایا:
- دقت بالای آبیاری
- امکان تعویض قطره چکان‌های معیوب
- پخش موضعی و هدفمند آب
معایب:
- هزینه اولیه زیاد
- تراکم کم قطره چکان‌ها موجب پیوسته نبودن ناحیه خیس‌شدگی می‌شود.
- آسیب‌پذیر بودن قطره چکان‌ها در برابر آسیب‌های فیزیکی
آبیاری قطره ای خیار با استفاده از لوله های قطره چکان دار
لوله قطره چکان‌دار یا لوله دریپردار، لوله‌های آبده در سایزهای 16 تا 20 میلیمتر هستند که درون آنها قطره چکان‌هایی با فاصله منظم 75،50،40،30،20،10 و 100 سانتی‌متری تعبیه شده است.
قطره چکان‌ها در دو دبی 4 و 8 لیتر در ساعت و انواع معمولی ( Normal )، دبی ثابت، PC ( مخصوص شرایطی که تغییرات ارتفاعی زیاد وجود دارد)، NDPC (مخصوص سیستم آبیاری زیرسطحی) و ضدمکش تولید می‌شود.
اما به طور معمول و با توجه به بحث اقتصادی از لوله‌های قطره چکان‌دار معمولی استفاده می‌شود.
استفاده از این لوله‌ها در گلخانه بسیار مرسوم است و با توجه به عمر بالای این لوله‌ها استفاده از آنها در مقابل نوار تیپ بسیار توجیه‌پذیر است.
مزایا:
- نصب سریع و آسان
- هزینه پایین نسبت به لوله و قطره چکان
- عمر طولانی لوله‌ها
معایب:
- حساسیت نسبت به گرفتگی ( نیاز به فیلتراسیون و اسیدشویی دوره‌ای)
- عدم امکان تعویض قطره چکان ( در صورت گرفتگی می‌بایست یک قطره چکان اضافه گردد)
آبیاری قطره ای با استفاده از نوارتیپ
نوارتیپ‌ها مانند لوله‌های قطره چکان‌دار در فواصل منظم دارای روزنه هستند و آب از طریق روزنه خارج می‌شود. نازک بودن جداره‌ی قطره چکان موجب کاهش متریال مصرفی در آنها و در نهایت کاهش هزینه خرید این محصول می‌شود.
استفاده از نوارتیپ در آبیاری خیار در سطح مزارع و گلخانه‌ها بسیار متداول است.
در گلخانه بیشتر از نوار تیپ های پلاکدار استفاده می‌شود، اما در مزارع بیشتر نوار تیپ‌های بغل دوخت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مزایا:
- نصب سریع و آسان
- هزینه پایین به نسبت لوله قطره چکان‌دار
معایب:
- حساسیت نسبت به گرفتگی( نیاز به فیلتراسیون)
- مناسب یک یا دو دوره کشت
- حساسیت نسبت به فشار زیاد
